سیاست هویت و جنبش های اجتماعی جدید

Authors

سیدمحمدتقی آل سیدغفور

استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه باقر العلوم(ع) علیرضا زهیری

دکتری علوم سیاسی و محقق پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی

abstract

تجربه سیاسی در ایرانِ پس از انقلاب، نشان از اختلال‏های کارکردی دولت ها و ظهور شکل‏های جدیدی از نزاع های سیاسی در میان گفتمان ها دارد. هریک از این گفتمان ها هنگامی که بر دولت تسلط یافتند، به گفتمانی برتر تبدیل شدند و «دگرها»ی خود را به حاشیه راندند؛ بدین‏معناکه برای تبیین جهان فرهنگی خود، در کنار بیان سازه های هویتی، تمایزها و غیریت ها را با دیگران آشکار ساختند و رقیبان خود را طرد کردند. در نتیجه، هویت ها به کانون‏هایی برای ستیز میان نیروهای سیاسی و اجتماعی تبدیل شدند. سوژه-های سیاسی طردشده، از راه بازنمایی هویت به مقابله با گفتمان دولت مسلط می‏پردازند و شکل جدیدی از جنبش های اجتماعیِ معطوف به هویت پدید می آید. بنابراین، پرسش مقاله حاضر این است که چرا و چگونه هویت در کانون نزاع های سیاسی قرار می گیرد و چگونه سیاسی شدن هویت به شکل گیری جنبش های اجتماعی جدید می انجامد؟ از راه سیاست هویت می توان به پاسخ این پرسش و تبیین واکنش سوژه های سیاسی پرداخت. بدین ترتیب، سیاست هویت به امکان های سیاسی شدن سوژه ها تحت تأثیر هویت اشاره دارد. هنگامی که گفتمانی مسلط می شود و هویت برآمده از گفتمان با منابع قدرت، پیوند برقرار می سازد، جماعت هایی که در این موقعیت به حاشیه رانده می شوند، از راه بازنمایی هویت به مقاومت در برابرگفتمان مسلط می پردازند و جنبش های اجتماعی هویت‏بنیان شکل می گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ماهیت سیاسی جنبش های جدید اجتماعی

دموکراسی سیاسی در قرون جدید عمدتا در جهت حق انتخاب کردن و انتخاب شدن گسترش یافته است ولی دموکراسی با بروز جنبش های جدید در راستای موضوعات مختلف نیز توسعه می یابد. با این وجود به نظر می رسد بسط دموکراسی به گونه ای است که با معادلات سیاسی موجود در جوامع پیشرفته صنعتی در تعارض نیست و مدل اجتماعی-اقتصادی موجود را نفی نمی کند. از این رو مقاله حاضر استدلال می شود که جنبش های جدید، جریانی محافظه کارند...

full text

جنبش های اجتماعی جدید: پایان مبارزه برای رفاه و سیاست اجتماعی؟

طرح مسأله: هدف این مقاله ارزیابی تغییر چشم اندازهای رفاه اجتماعی با ظهور جنبش های اجتماعی جدید می باشد. سوال اصلی پژوهش این است که آیا پیدایش جنبش های جدید به معنای فراموشی مبارزه برای رفاه و سیاست اجتماعی می باشد؟ روش: پژوهش حاضر برای ارزیابی رابطه جنبش های اجتماعی جدید و مقولات رفاه و سیاست اجتماعی، روش های مطالعه اسنادی و استدلال تحلیلی را به کار می برد. این مقاله با طرح دیدگاه های تبیینی در...

full text

بررسی سیاست ساخت هویت جدید برای ترکمنستان

پس از جدایی ترکمنستان از شوروی سابق در سال 1991، حکومت ترکمنستان برای نشان دادن استقلال و ابراز موجودیت کشور ترکمنستان بر پایۀ قوم ترکمن، به تعریف گذشته و فرهنگی مشترک برای قبایل موجود در کشور پرداخته که با وجود داشتن زبان و دین مشترک، هرگز به عنوان قوم یا ملتی واحد در کنار یکدیگر زندگی نکرده بودند و هیچ‌گاه دولت جداگانه‌ای برای خود نداشته و تاریخ آنها از دیگر اقوام آسیای میانه، هم‌چون ازبک‌ها ...

full text

ماهیت سیاسی جنبش های جدید اجتماعی

دموکراسی سیاسی در قرون جدید عمدتا در جهت حق انتخاب کردن و انتخاب شدن گسترش یافته است ولی دموکراسی با بروز جنبش های جدید در راستای موضوعات مختلف نیز توسعه می یابد. با این وجود به نظر می رسد بسط دموکراسی به گونه ای است که با معادلات سیاسی موجود در جوامع پیشرفته صنعتی در تعارض نیست و مدل اجتماعی-اقتصادی موجود را نفی نمی کند. از این رو مقاله حاضر استدلال می شود که جنبش های جدید، جریانی محافظه کارند...

full text

جنبش رومانتیسم و سیاست رومانتیک

اگر برای روشنگری عقل )و در حقیقت هوش یا شعور ابزاری یا راسیونالیسم و انتلکچوئل به جای خرد اصیل، هدایتگر و متعالی( و نهادهای منشعب از آن اصالت وجود داشت و انسان در تقابل با طبیعت قرار م ی گرفت، رومانتیسم را می توان عصیانی علیه روشنگری و فرضیات نهفته در آن دانست. یاران دانشنامه و متفکران روشنگری "عقل" را راه مطمئن به شناخت جهان و تدبیر آن م ی شناختند و سایر قوا را ناتوان م ی دانستند. در مقابل روم...

full text

تروریسم و جنبش های اجتماعی ـ سیاسی جدید

در این پژوهش با اشارة آماری به گسترش پدیدة تروریسم در جهان، به تحلیل پدیدة تروریسم بر پایة جنبش های سیاسی ـ اجتماعی می پردازیم و بحث را با بررسی و تبیین مکانیسم عملکرد گروهی تروریسم از طریق امکانات تبیینی نظریة عمل جمعی (بر محور عقلانی و انتخابی بودن استراتژیک کنش و عمل آدمی) به پایان می بریم. در این پژوهش با اشارة آماری به گسترش پدیدة تروریسم در جهان، به تحلیل پدیدة تروریسم بر پایة جنبش های ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسی

جلد ۱۹، شماره شماره ۷۴- تابستان ۹۵، صفحات ۱۱۹-۱۴۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023